Het boek Neanderthalers in Noord-Nederland, leven aan de rand van de oerwereld vertelt het verhaal van de oermensen die ca. 400.000 tot 40.000 jaar geleden onze regio bevolkten. Hoe leefden ze? Waar woonden ze? Hoe zagen ze eruit? Mede door recente vondsten bij het Drentse dorp Peest, zijn er nieuwe aannames gedaan over hun manier van leven en weten we meer over het DNA van onze voorouders. Het boek van archeologen Marcel Niekus en Evert van Ginkel gaat uitgebreid in op de geschiedenis van het archeologische onderzoek naar de neanderthalers en de laatste inzichten. Het boek is verkrijgbaar via de webwinkel van Het Drentse Landschap (www.drentslandschap.nl/webwinkel).
Ongeveer 50.000 jaar geleden, enkele duizenden jaren voordat moderne mensen Europa kwamen koloniseren, bivakkeerde een groepje Neanderthalers op de spaarzaam begroeide flank van de Zeijen-rug. De plek in het toenmalige steppeachtige landschap was zorgvuldig gekozen: het bood uitzicht over het stroomdal van het Oostervoortschediep, dat destijds vele meters lager lag. Na een succesvolle jacht in de brede dalvlakte, slachtten ze hun buit met stenen gereedschappen op de hogere en drogere delen van de rug. De vuurstenen die het groepje jagers ter plaatse achterlieten vormen nu, ongeveer 40.000 jaar na het uitsterven van de Neanderthaler, belangrijke studieobjecten voor de steentijdarcheologen. De vindplaats, verreweg de grootste ten noorden van de grote rivieren, is een van de belangrijkste relicten van de aanwezigheid van onze uitgestorven voorouders.
In het boek passeren vele vondsten de revue en wordt uitgebreid ingegaan op de activiteiten die de Neanderthaler in Noord-Nederland ontplooide. De Noord-Nederlandse vondsten worden tevens geplaatst in een breder Europees kader, zowel vanuit historisch, geologisch als archeologisch perspectief. Naast een introductie op de evolutie van de mens, het neanderthaleronderzoek en de belangrijke vindplaats Peest wordt in het boek inzicht gegeven in de basisbeginselen van de geologie, tradities in vuursteenbewerking en vele andere onderwerpen. Het boek is rijk geïllustreerd en dankzij korte persoonlijke verhalen van mensen die een rol hebben gespeeld in het onderzoek is het voor een brede doelgroep geschikt.
Het boek maakt duidelijk dat de fascinerende zoektocht naar het leven in de oerwereld nog niet voorbij is. De ontwikkeling van (DNA)onderzoek maakt dat de resultaten waarover in dit boek wordt verteld, over een aantal jaren wellicht achterhaald zullen zijn. Het onderzoek naar de Neanderthalers is, dat moge duidelijk zijn, nog lang niet afgerond.
Titel: Neanderthalers in Noord-Nederland – Leven aan de rand van de oerwereld
Auteurs: Marcel Niekus & Evert van Ginkel
Vormgeving en fotografie: Frans de Vries
Uitgeverij: Het Drentse Landschap
Prijs: 24,50 euro (256 blz.)